In de rechtspraktijk komt regelmatig de vraag aan de orde hoe het mogelijk is dat van een (bejaard) familielid ineens het spaarsaldo fors geslonken is, en of dat wel rechtmatig is gebeurd.  De berichten over neptelefoontjes of appberichten van oplichters zijn talrijk. In de zaak waarover de rechtbank Oost-Brabant op 26 maart 2025 vonnis wees (ECLI:NL:RBOBR:2025:1852), was echter iets anders aan de hand.

De neef en tevens mantelzorger van een hoogbejaarde alleenstaande oom kreeg de beschikking over diens bankpas en pincode. In de periode van 2016 tot en met 2023 werden vele betalingen ten laste van de rekening gedaan voor persoonlijke uitgaven van de mantelzorger.

De bewindvoerder, later curator, van de hoogbejaarde man trok aan de bel en spande een procedure aan tegen de mantelzorger en diens (ex)vrouw en vorderde schadevergoeding.  De mantelzorger verweerde zich. Wat was het oordeel van de rechter?

 

Misbruik volmacht en bankrekening

Er lag een notariële volmacht die de mantelzorger vergaande bevoegdheden gaf met betrekking tot de bankrekening. De rechtbank oordeelde echter dat het levenstestament en de volmacht waren opgesteld met het doel om personen op informele wijze bescherming te bieden voor en vanaf de periode dat zij (deels) wilsonbekwaam zullen zijn. De gevolmachtigde mantelzorger was naar het oordeel van de rechtbank tekortgeschoten in de uitoefening van de volmacht; het belang van de hoogbejaarde oom was op geen enkele wijze gediend met de aangegane transacties, betalingen en aankopen.

 

Toestemming van rekeninghouder

Het is een misverstand om te denken dat je met toestemming of met een volmacht alles mag doen. De mantelzorger beriep zich er  in deze zaak op dat de hoogbejaarde oom gezegd zou hebben dat hij het geld mocht uitgeven omdat hij het na zijn overlijden toch zou krijgen. De rechtbank oordeelde echter dat dit niet bleek uit het levenstestament en dat, zelfs al zou de oom in het verleden bepaalde aankopen hebben goedgekeurd, dit geen vrijbrief gaf om in afwijking van het bepaalde in het levenstestament, niet in het belang van de oom te handelen en hem volledig berooid achter te laten.

 

Rekening en verantwoording afleggen

De hoofdregel is dat de gevolmachtigde rekening en verantwoording moet afleggen over het gevoerde beheer. De mantelzorger beweerde ook dat hij dat had gedaan. De rechtbank constateerde echter dat niet deugdelijk onderbouwd was en dat het wel op de weg van de mantelzorger had gelegen om te verantwoorden waaraan de gelden besteed zijn. De rechtbank passeerde dit verweer.

Uiteindelijk oordeelde de rechtbank  op grond van het bovenstaande dat er misbruik was gemaakt van de volmacht en dat er door de mantelzorger onrechtmatig was gehandeld. De schadevergoeding die bestond uit de betaalde en overgeboekte bedragen ter hoogte van enkele tonnen, werd toegewezen.

Heb je vragen hierover? Neem dan contact met ons op. Wij helpen je graag verder.