Opgelicht! Wat zijn je mogelijkheden?

De afgelopen jaren is het aantal mensen dat is opgelicht behoorlijk toegenomen.Ook is het aantal verschijningsvormen van oplichting toegenomen. Enkele voorbeelden zijn: phishing, hulpvraagoplichting (WhatsAppfraude), spoofing (bankhelpdeskfraude), helpdeskfraude, datingfraude, internetoplichting, kamerverhuurfraude, enzovoorts.

Als je opgelicht bent, wat zijn dan je mogelijkheden?

Aangifte doen

Het belangrijkste is dat je hier zo snel mogelijk aangifte van doet. Dit is niet alleen nodig voor de stappen die je daarna zelf kunt zetten, maar ook om andere mensen voor deze oplichter te behoeden.

Strafrechtelijke route

Na de aangifte doet de politie onderzoek en kan een verdachte in beeld komen. Dat kan de vermoedelijke oplichter zijn, maar ook iemand die geld uit de oplichting heeft ontvangen (een ‘geldezel’, die bijvoorbeeld zijn pinpas heeft uitgeleend). Als de verdachte schuldig bevonden wordt, kan er een ‘schadevergoedingsmaatregel’ opgelegd worden en ontvang je mogelijk een voorschot op de schadevergoeding van het CJIB.
Als er geen verdachte in beeld komt, of er is te weinig bewijs, of je vindt de strafrechtelijke route te lang duren, dan kun je via het civiele recht een schadevergoeding eisen.

Civiele route

Bij de civiele procedure is het van belang dat je weet door wie je bent opgelicht óf wie jouw geld heeft ontvangen. Ben je opgelicht via een girale transactie (via de bank) dan is het vaak gemakkelijker om te achterhalen wie jouw geld heeft ontvangen.

Achterhalen naar wie jouw geld is gegaan

Sinds begin 2021 is het gemakkelijker om de NAW-gegevens van een rekeninghouder op te vragen als je het slachtoffer van oplichting bent geworden. Je kunt dit zelf via de fraudeafdeling van je bank doen. Je moet dan wel aan enkele voorwaarden voldoen, die te vinden zijn op de website van De Betaalvereniging Nederland. Het gaat dan onder andere om: je moet aangifte bij de politie hebben gedaan, de betaling aan de oplichter mag niet ouder zijn dan 13 maanden en het moet gaan om geld dat vanuit jouw Nederlandse bankrekening naar een andere Nederlandse bankrekening is gegaan.
Door middel van een brief aan de oplichter/rekeninghouder kun je de oplichter aansprakelijk stellen. Houd er wel rekening mee dat de NAW-gegevens niet juist of actueel kunnen zijn. Een gespecialiseerde advocaat kan vaak achterhalen waar de oplichter/rekeninghouder woont.

Gerechtelijke procedure

Betaalt de rekeninghouder je niet nadat hij aansprakelijk is gesteld, dan kan een gerechtelijke procedure bij de civiele rechter gestart worden. Het is verstandig om hiervoor hulp van een advocaat in te schakelen. Vaak kun je aanspraak maken op terugbetaling van het geld dat je door de oplichting bent kwijtgeraakt en daarnaast op een vergoeding voor gemaakte kosten. Let op, je krijgt bijna nooit de volledige juridische kosten vergoed. Als jouw juridische kosten niet door een rechtsbijstandverzekering worden vergoed, kun je soms een beroep doen op gesubsidieerde rechtsbijstand door de overheid (een toevoeging).

Mocht je naar aanleiding van dit artikel vragen hebben, neem dan gerust contact op met Jasper Hovener.