Gebruiksvergoeding; hoe wordt deze berekend?

Het komt regelmatig voor dat één van de partners na de verbreking van de samenleving gebruik maakt van de gezamenlijke woning totdat deze wordt verkocht. Degene die geen gebruik maakt van deze gezamenlijke woning kan aanspraak maken op een redelijke vergoeding door de andere partner voor het gebruik van de woning. Dit noemt men ook wel een gebruiksvergoeding. Om aanspraak te kunnen maken op een gebruiksvergoeding hoeft men niet getrouwd te zijn geweest. Ook ex-samenwoners kunnen aanspraak maken op een dergelijke vergoeding.

Voor veel ex-partners is het onduidelijk hoe de gebruiksvergoeding berekend moet worden. Er is geen wetgeving die de berekening van de gebruiksvergoeding voorschrijft beschrijft. Wetgeving geeft enkel aan dat er rekening gehouden moet worden met de redelijkheid en billijkheid. De redelijkheid en billijkheid kunnen er namelijk toe leiden dat een verzoek om een gebruiksvergoeding wordt gematigd of afgewezen. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn indien de partner die de gezamenlijke woning bewoont een laag inkomen en geen spaargeld heeft. Bij de berekening van de gebruiksvergoeding dient dan ook rekening gehouden te worden met alle feiten en omstandigheden van het betreffende geval.

De rechtspraak heeft drie verschillende methodes ontworpen hoe de gebruiksvergoeding berekend kan worden.

Overwaarde

De methode welke het meest gebruik wordt, is de berekening op basis van de overwaarde. De achterliggende gedachte is dat de partner die de woning niet bewoont, geen gebruik kan maken van zijn of haar aandeel in de overwaarde om bijvoorbeeld een nieuwe woning van te -kopen.

Voor het berekenen van de gebruiksvergoeding wordt een percentage genomen van de helft van de overwaarde. Indien er discussie bestaat over de overwaarde kan aansluiting gezocht worden bij de WOZ-waarde. Tegenwoordig is het percentage waarmee gerekend wordt 2,5% op jaarbasis.

Huurwaarde

Indien er op de gezamenlijke woning geen overwaarde rust of zelfs sprake is van een onderwaarde, kan er voor de berekening van de gebruiksvergoeding aansluiting gezocht worden bij de huurwaarde van de woning. Deze berekening kan ook gebruikt worden indien de vertrekkende partij er met name moeite mee heeft dat hij of zij de woning zelf niet kan gebruiken. Voor het berekenen van de huurwaarde van de woning kan aansluiting gezocht worden bij het puntensysteem zoals dat ook door de Huurcommissie gehanteerd wordt.

Woonlasten

Tot slot kan de gebruiksvergoeding bepaald worden aan de hand van de lasten die aan de woning en het gebruik daarvan zijn verbonden. Gedacht kan worden aan de hypotheekrente, de kosten van onderhoud en de zakelijke lasten die door de overheid worden opgelegd. De hoogte van de te betalen gebruiksvergoeding zal dan gelijk zijn aan de helft van de woonlasten. Op die manier hoeft dan eigenlijk geen gebruiksvergoeding te worden betaald als de partner die in de woning blijft wonen, deze lasten geheel betaalt.

Als u meer informatie wilt over de gebruiksvergoeding, kunt u contact opnemen met onze sectie Personen- en Familierecht.