Automatisch een vergunning krijgen? Die tijd is helaas voorbij…

Waar je voorheen van rechtswege (lees: automatisch) een vergunning kreeg als de gemeente niet op tijd een besluit nam over de aanvraag, is dat sinds de inwerkingtreding van de Omgevingswet (op 1 januari 2024) verleden tijd! De vergunning van rechtswege was bedoeld om  de gemeente te prikkelen om tijdig besluiten te nemen. Volgens de wetgever is die prikkel niet meer nodig.

 

Eenvoudigere en snellere procedures?

De Omgevingswet moet gaan zorgen voor simpelere en snellere procedures. Ook voor projecten die ingrijpend afwijken van het omgevingsplan. Dat heet onder de Omgevingswet: de buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA). Daar kan meestal met de reguliere procedure medewerking aan worden verleend als het gaat om een concreet afgebakende activiteit. Als voor die activiteit, conform de hoofdregel, de reguliere procedure van toepassing, geldt een beslistermijn van acht weken. Daarmee kan veel tijd worden bespaard. Onder het oude recht gold dan namelijk een beslistermijn van 26 weken.

Wat levert het op?

Helaas levert dit minder op dan het lijkt. Als namelijk niet binnen de termijn van acht weken wordt beslist, ontstaat dus geen vergunning van rechtswege meer. Een procedure aanspannen vanwege het niet tijdig nemen van een besluit kan, maar is niet echt zinvol. Zo’n procedure duurt namelijk vaak veel langer dan 26 weken.

Vereenvoudiging en versnelling van procedures had wel bereikt kunnen worden als de wetgever ervoor had gekozen de vergunning van rechtswege in stand te laten. Wat een zegen voor bouwend Nederland had kunnen zijn, lijkt nu een dooie mus.

Wanneer is het oude recht (de Wabo) nog van toepassing?

De Omgevingswet kent een overgangsregeling. Kortgezegd komt die erop neer dat formele aanvragen die zijn ingediend vóór 1 januari 2024, volgens het oude recht (de Wabo) worden afgewikkeld. En binnen die Wabo bestaan nog wel vergunningen van rechtswege ofwel automatische verleende vergunningen.

De bestuursrechter oordeelde recent dat alleen als de beslistermijn van acht weken al volledig verstreken was vóór 1 januari 2024, er nog automatisch verleende vergunningen kunnen zijn ontstaan. Dat gaat over aanvragen die vóór 5 november 2023 zijn ingediend. Bij aanvragen ná 5 november 2023 blijft wel de Wabo van toepassing. maar dan kan er dus geen sprake meer zijn van het ontstaan van een vergunning van rechtswege.

Juridische hulp nodig?

Heb je vragen over het aanvragen van vergunningen of loopt het proces niet soepel? Dan kunnen wij je helpen. Neem contact op met collega’s van de sectie omgevingsrecht. Zij weten hier alles van en kunnen je bijstaan en adviseren.