Wie beslist over de uitvaart?

Recent heeft het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden uitspraak gedaan over het opgraven en herbegraven van het stoffelijk overschot van een vrouw. Na het overlijden van de vrouw hebben haar ouders de uitvaartverzorger opdracht gegeven de begrafenis te regelen. De vrouw is begraven op een door hen gekozen begraafplaats. Haar echtgenoot is destijds aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij haar dood en heeft dus niet de begrafenis kunnen regelen en was niet bij de uitvaart aanwezig. De echtgenoot werd echter vrijgesproken en hij wilde de overleden vrouw laten herbegraven op een andere begraafplaats. Maar mag dit zomaar?

De bevoegdheid om te bepalen wat er met een overleden persoon gebeurt, komt in beginsel toe aan de degene die opdracht geeft aan de uitvaartverzorger. Die opdrachtgever heeft echter niet de volle vrijheid om zelf te bepalen hoe de uitvaart wordt geregeld en of iemand wordt begraven of gecremeerd. De wil van de overleden persoon staat voorop. De uitvaart dient te geschieden overeenkomstig de wens of de vermoedelijke wens van de overledene, tenzij deze wens redelijkerwijs niet gevolgd kan worden. Indien hiervan sprake is of indien er geen wens bekend is bij de nabestaanden, heeft de opdrachtgever wel ruimere bevoegdheden. Op die manier kan onenigheid tussen nabestaanden worden voorkomen.

In de situatie waarover het gerechtshof diende te oordelen kon de echtgenoot van de vrouw niet aannemelijk maken dat de vrouw op een andere begraafplaats begraven had willen worden dan waar zij nu begraven ligt. De wens van de vrouw was dus onbekend. Het gerechtshof is niet van mening dat het algemene belang ermee gediend is om de vrouw te herbegraven op een andere begraafplaats nu nabestaanden het graf op een behoorlijke wijze kunnen bezoeken. Bovendien zou opgraving en verplaatsing van het stoffelijk overschot van de vrouw in strijd zijn met het algemene belang van grafrust, aldus het gerechtshof. Het gerechtshof is daarom van oordeel dat de vordering van de echtgenoot dient te worden afgewezen.

Als iemand opdrachtgever wordt voor een uitvaartverzorger, heeft die persoon belangrijke zeggenschap over de begrafenis of crematie. Dit is voor erfgenamen van een overledene vaak niet bekend en kan tot grote teleurstellingen en frustratie leiden. Anderzijds dient een opdrachtgever zich ervan bewust te zijn dat hij of zij ook aansprakelijk is voor de kosten van de uitvaart. De opdrachtgever is persoonlijk aansprakelijk. Ook dat is niet bij iedereen bekend en kan tot onaangename verrassingen leiden. De opdrachtgever kan de kosten van de begrafenis of crematie wel verhalen op de erfgenamen, nu deze kosten een schuld zijn van de nalatenschap. Dit is echter niet altijd even eenvoudig, zeker niet als blijkt dat de nalatenschap negatief is en deze niet zuiver is aanvaard door de erfgenamen.

Denk daarom goed na wie opdracht geeft aan de uitvaartverzorger.